Cách đây 107 năm, ngày 7/11/1917, Cách mạng Tháng Mười Nga thành công, đây là cuộc cách mạng có ý nghĩa lịch sử và tính chất quốc tế vô cùng sâu rộng. Cách mạng Tháng Mười Nga đã đi vào lịch sử nhân loại như một sự kiện vĩ đại, có tiếng vang và tầm ảnh hưởng sâu sắc đối với việc xây dựng xã hội mới tốt đẹp - xã hội xã hội chủ nghĩa.
Giá trị và ý nghĩa thời đại của Cách mạng tháng 10 Nga được Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Thắng lợi vĩ đại của Cách mạng tháng Mười đã dạy cho giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới nhiều bài học hết sức quý báu, bảo đảm cho sự nghiệp giải phóng triệt để của giai cấp công nhân và của cả loài người...”([1]); “…giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa đến thế”([2])
BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM
Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã tìm ra chân lý cho cách mạng Việt Nam từ “Luận cương Lênin về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa”. Ngay khi mới bắt gặp chủ nghĩa Lênin, Người đã sớm ý thức được cách mạng Việt Nam phải tổ chức một Đảng cách mệnh chân chính, vững mạnh: “Đảng có vững, cách mệnh mới thành công”([3]). Người đặt vấn đề: “cách mạng trước hết phải có cái gì?” và khẳng định: cách mạng, “trước hết phải có đảng cách mạng, để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức vô sản giai cấp ở mọi nơi”([4]). Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập ngày 03/02/1930. Ngay từ ngày thành lập Đảng, thực hiện ý tưởng nêu ra trong cuốn “Đường cách mệnh”, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã nêu rõ trong các văn kiện thành lập Đảng: “Đảng là đội tiên phong của vô sản giai cấp”, “là đội quân tiên phong của đạo quân vô sản”, “Đảng của giai cấp vô sản”. Các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng đều tuân theo học thuyết của Lênin về Đảng kiểu mới của giai cấp vô sản, biểu hiện qua những quy định trong Điều lệ vắn tắt của Đảng.
Nhân kỷ niệm 50 năm Cách mạng Tháng 10 Nga (07/11/1917- 07/11/1967), Chủ tịch Hồ Chí Minh có bài viết “Cách mạng Tháng Mười vĩ đại mở ra con đường giải phóng cho dân tộc” gửi báo Sự Thật (Liên Xô). Trong bài viết này, Người khẳng định “cần có sự lãnh đạo của một đảng cách mạng chân chính của giai cấp công nhân, toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân. Chỉ có sự lãnh đạo của một đảng biết vận dụng một cách sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện cụ thể của nước mình thì mới có thể đưa cách mạng giải phóng dân tộc đến thắng lợi và cách mạng xã hội chủ nghĩa đến thành công”([5]). Đó là kinh nghiệm đầu tiên và quan trọng của cách mạng Việt Nam qua việc vận dụng kinh nghiệm Cách mạng Tháng 10: xây dựng Đảng và thực hiện sự lãnh đạo của Đảng.
Vận dụng sáng tạo học thuyết Mác –Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, Đảng Cộng sản Việt Nam đã trải qua nhiều thử thách, trở thành một đảng Mác –Lênin kiên cường, trưởng thành về chính trị, vững vàng trước những biến cố của lịch sử ở trong nước và trên thế giới. Lịch sử Đảng cho thấy, trong bất kỳ tình huống nào, Đảng ta cũng rất chú trọng công tác xây dựng Đảng. Tuy nhiên, trong tình hình mới, công tác xây dựng Đảng vẫn còn nhiều điểm yếu. Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng được tiến hành nhiều năm, việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, mặc dù đã đạt được một số kết quả to lớn, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong Đảng, trong xã hội về ý thức tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ, đảng viên, song nhìn chung hiệu quả mang lại chưa cao. Nổi lên là những yếu kém, khuyết điểm trong công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là về tư tưởng chính trị và đạo đức lối sống. Một số tổ chức đảng ở các cấp chưa được chỉnh đốn; vi phạm dân chủ, lỏng lẻo kỷ luật, kỷ cương, mất đoàn kết nội bộ. Công tác tư tưởng lý luận còn yếu kém bất cập; công tác tổ chức cán bộ còn một số biểu hiện trì trệ; trong đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng còn lúng túng…
Để khắc phục những khuyết điểm, Đảng ta đã và đang đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng trên cơ sở tiếp tục kiên định và thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc xây dựng Đảng kiểu mới của Lênin, tập trung vào những nội dung cơ bản sau:
V.I. Lê-nin - lãnh tụ vĩ đại của giai cấp vô sản toàn thế giới _Tranh: Tư liệu
Một là, tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, nâng cao bản lĩnh chính trị, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Cuộc đấu tranh không khoan nhượng của Lênin và những người cộng sản của Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga chống lại những kẻ cơ hội, phản động để khẳng định bản chất giai cấp công nhân của Đảng, bảo vệ mục tiêu lý tưởng của Đảng, bảo vệ những nguyên tắc xây dựng Đảng vô sản kiểu mới đã diễn ra quyết liệt cách đây gần một thế kỷ. Cuộc đấu tranh đó đã để lại cho những người cộng sản thế giới nói chung, những người cộng sản Việt Nam nói riêng những kinh nghiệm về bản lĩnh chính trị, sự kiên định mục tiêu lý tưởng, về tính chiến đấu để bảo vệ nền tảng tư tưởng và các nguyên tắc của đảng, về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng của người đảng viên cộng sản đối với Đảng, đối với cách mạng, với đồng chí và nhân dân. Trong công cuộc đổi mới hiện nay, Đảng ta khẳng định nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng hàng đầu là giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, coi trọng việc rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Hai là, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch lành mạnh, chống chủ nghĩa cá nhân. Thực tế còn không ít cán bộ, đảng viên có những biểu hiện suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống dẫn đến suy thoái về chính trị, ảnh hưởng không nhỏ đến uy tính, sức chiến đấu của Đảng và kết quả thực hiện đường lối chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Nếu không được ngăn chặn và loại trừ thì ở từng nơi, tình trạng đó sẽ làm mờ nhạt uy tín, bản chất của Đảng, xâm phạm quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, làm giảm sức mạnh của Đảng. Vì thế, việc rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch, lành mạnh trong đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay là vấn đề cấp thiết. Mỗi cán bộ, đảng viên tích cực rèn luyện phẩm chất, đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch lành mạnh, dù ở cương vị công tác nào cũng không được bằng lòng với chính mình về trình độ hiểu biết, đạo đức và phong cách công tác. Ở mọi lúc, mọi nơi nhất là trước những cám dỗ về vật chất, kinh tế, phải tự đấu tranh với chính mình, thực hiện đạo đức “cần kiệm, liêm chính” theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Ba là, tiếp tục đổi mới công tác cán bộ, thực hiện nghiêm chỉnh chủ trương luân chuyển cán bộ. Việc tiếp tục đổi mới công tác cán bộ là nhiệm vụ quan trọng nhằm tạo ra đội ngũ cán bộ vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống, có kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, gắn bó với nhân dân. Để có đội ngũ cán bộ đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ cách mạng mới, Đảng ta đã và đang xây dựng cơ chế, chính sách phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, trọng dụng những người có đức, có tài. Đẩy mạnh xây dựng quy hoạch cán bộ, khắc phục tình trạng quy hoạch hình thức, coi trọng quy hoạch tạo nguồn cán bộ, để tập thể lựa chọn đưa vào cương vị lãnh đạo, quản lý. Luân chuyển cán bộ là chủ trương đúng đắn được thể hiện trong chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước. Thời gian qua, các cấp đã thực hiện tốt chủ trương này đem lại chuyển biến tích cực trong công tác cán bộ, làm cho cán bộ được đào tạo, tôi luyện trong thực tiễn, gần dân hơn, có bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực tổ chức thực tiễn tốt hơn. Bên cạnh thuận lợi đó, việc luân chuyển cán bộ vẫn còn gặp không ít khó khăn trước những biểu hiện của tư tưởng cục bộ, bè phái, chủ nghĩa cá nhân. Để xoá bỏ điều này, Đảng ta đã triển khai làm tốt công tác tư tưởng trong nội bộ, trong đội ngũ cán bộ luân chuyển. Cấp ủy quyết tâm, cán bộ thuộc diện luân chuyển sẵn sàng nhận nhiệm vụ trở thành nhân tố quyết định sự thành công chủ trương này.
Bốn là, xây dựng các tổ chức cơ sở trong sạch vững mạnh. Các chi, đảng bộ cơ sở là “hạt nhân chính trị” lãnh đạo chính quyền, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân cơ sở để thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. Để đạt được kết quả này, Đảng ta đã phát huy tính chủ động, sáng tạo của từng tổ chức cơ sở đảng và cấp trên luôn quan tâm, chỉ đạo cơ sở, nhất là cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Đảng ta luôn coi trọng kiện toàn, nâng cao chất lượng cấp ủy cơ sở để xứng đáng là “hạt nhân lãnh đạo”, trung tâm đoàn kết ở cơ sở. Luôn tập trung nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng: duy trì sinh hoạt thành nề nếp, có nội dung thiết thực, hình thức đa dạng; đề cao trách nhiệm tham gia sinh hoạt đảng của cấp uỷ viên và đảng viên; tổ chức sinh hoạt trang nghiêm… Luôn coi trọng nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, tích cực phát triển đảng để bổ sung lực lượng và tố chất mới cho Đảng.
Thứ năm, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân, tổ chức, động viên nhân dân tham gia xây dựng Đảng. Quan hệ chặt chẽ với nhân dân tạo thành sức mạnh to lớn để hoàn thành sứ mệnh lịch sử của Đảng Cộng sản theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin là truyền thống của Đảng ta. Nhờ đó, Đảng ta có sức mạnh đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Các tổ chức đảng đã và đang đổi mới công tác vận động quần chúng, xây dựng và nâng cao chất lượng hoạt động của các đoàn thể nhân dân theo hướng đa dạng hóa về hình thức tổ chức, phong phú về nội dung và phương thức hoạt động. Từ đó đem lại lợi ích thiết thực cho nhân dân, tập hợp đông đảo nhân dân vào các tổ chức để giáo dục, đưa nhân dân vào phong trào thi đua yêu nước. Qua đó, làm xuất hiện những quần chúng ưu tú có thể đứng vào hàng ngũ của Đảng. Đồng thời, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, tổ chức động viên nhân dân tham gia xây dựng Đảng, trước hết ở chi bộ, đảng bộ cơ sở.
*
Trên con đường cách mạng gian khổ, lâu dài và cũng hết sức vẻ vang, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta luôn coi chủ nghĩa Mác – Lênin là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động, luôn giữ vững những nguyên tắc cơ bản trong xây dựng, hoạch định đường lối cách mạng. Đảng ta rất chú trọng việc vận dụng và phát triển những quan điểm của Lênin về xây dựng Đảng kiểu mới để giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong sự nghiệp đổi mới. Bước vào thế kỷ XXI, Việt Nam tiến hành thực hiện công cuộc đổi mới trong điều kiện trong nước và quốc tế có những thời cơ, thách thức lớn. Các thế lực thù địch đang tìm cách đánh phá xuyên tạc, bôi nhọ, kích động, chia rẽ nội bộ đảng, phá rã tổ chức đảng, tiến tới xóa bỏ sự lãnh đạo của đảng cộng sản, phủ định chủ nghĩa Mác- Lênin. Đảng ta đã nhận thức việc giữ vững và tăng cường nâng cao sự lãnh đạo của Đảng là nhiệm vụ quan trọng sống còn của Đảng, của dân tộc. Qua hơn 30 năm đổi mới, nhất là từ Đại hội VIII đến nay, Đảng ta đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng trên cả ba mặt: chính trị, tư tưởng và tổ chức; khẳng định xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt và toàn Đảng tập trung trí tuệ, sức lực thực hiện nhiệm vụ đó./.
([1]) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tập 15, tr.391.
([2]) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tập 12, tr.387
[3] Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 1995, tập 2, trang 267 – 268.
[4] Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Sự Thật, Hà Nội 1980, tập 1, trang 115.
([5]) Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 12, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2000, tr.308